Obchody 1 września 2019 r. w Wieluniu. Prezydent Niemiec: Chylę czoła przed ofiarami ataku na Wieluń. I proszę o przebaczenie ZDJĘCIA, WIDEO

Data 1 września 2019 r. na trwałe zapisze się na kartach historii Wielunia. Podczas porannej uroczystości upamiętniającej 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej wspólny hołd ofiarom bombardowania miasta oddali prezydenci Polski Andrzej Duda i Frank-Walter Steinmeier. Kiedy o godz. 4.40 w mieście rozległy się syreny alarmowe, na miejsce uroczystości na placu Legionów wbiegli uczestnicy sztafety pamięci, z którymi głowy państw zrobili sobie pamiątkowe zdjęcie. Zebranych przywitał burmistrz Wielunia Paweł Okrasa, wyrażając nadzieję, że wieluńskie obchody staną się kolejnym znaczącym krokiem w budowaniu pojednania między krajami po obu stronach Odry.

- Tak jak Wieluń zbudował przyjacielskie relacje z miastami partnerskimi: Adelebsen, Osterburgiem i Waltrop. Przykładem jest ta młodzież, która oddała cześć poległym w całonocnym biegu pamięci z lotniska, z którego startowały samoloty bombardujące nasze miasto. Ufam głęboko, że to miasto, ten dzień, ponownie wejdzie na trwałe do historii ludzkości, ale tym razem jako symbol pokoju i pojednania - przemawiał burmistrz Okrasa.

Prezydent Duda w swoim wystąpieniu silnie akcentował tragizm mieszkańców Wielunia, którzy 1 września 1939 r. zostali zaatakowani w barbarzyński sposób.

Fragment przemówienia prezydenta Andrzeja Dudy w Wieluniu:

Prezydent RP z dużym szacunkiem zwracał się do prezydenta Republiki Federalnej Niemiec. O tym, gdzie obchodzić 80. rocznicę wybuchu II wojny, Andrzej Duda i Frank-Walter Steinmeier rozmawiali już jesienią ub. r. Prezydent Niemiec zdecydował wtedy, że chce przyjechać do Wielunia. Podczas dzisiejszej uroczystości towarzyszył mu m.in. ambasador RFN w Polsce.

- Czy sądzicie państwo, że to jest łatwe? Przyjechać do miasta, które 80 lat wcześniej zostało bestialsko zniszczone przez rodaków z pokolenia ich ojców i dziadków? Spojrzeć w oczy tym, którzy przeżyli i dzieciom i wnukom tych, którzy zginęli? Albo którzy nieśli lub niosą traumę przez całe swoje życie? - mówił prezydent Duda. - Myślę, że dla mieszkańców, bo tak jest dla mnie, jedna rzecz jest najważniejsza. Że pańska obecność jest formą moralnego zadośćuczynienia. Że staje pan, panie prezydencie, w prawdzie. Ta prawda ma moc wyzwalającą, moc niesienia przebaczenia, moc łączenia i budowania przyjaźni.

W trakcie wystąpienia Franka-Waltera Steinmeiera padło wiele słów, które wielunianie zapamiętają na długo. Tłumaczenie wyświetlano na telebimach. Prezydent RFN już na wstępie przyznał, że bombardowanie Wielunia było „atakiem terrorystycznym niemieckiej Luftwaffe”. W dalszej części swojego przemówienia używał równie mocnych słów.

- Nazywamy to wojną, bo trudno nam znaleźć pojęcie, które oddałoby bestialstwo tych lat. Nazywamy wojną tę wściekłą, rozpętaną żądzę niszczenia, która miała unicestwić więcej niż to miasto, jego mieszkańców i ich historię. Miała wymazać polską, europejską kulturę, by zrobić miejsce szaleńczym fantazjom zbrodniarza – mówił prezydent Steinmeier. - Atak na Wieluń nie miał innego celu, jak wypróbowanie środków, które miały uruchomić to zniszczenie. Cynizm niemieckich agresorów był bezgraniczny, ich działania – nieludzkie, a skutki dla mieszkańców tego miasta – straszliwe.

Prezydent Niemiec zwracał również uwagę, że „zbyt niewielu Niemców wie dzisiaj o tym miejscu” i nadszedł czas, aby się to zmieniło. Stwiedził, że także w jego ojczyźnie potrzebne są nowe i godne sposoby upamiętnienia tej i innych niemieckich zbrodni. - Wieluń musi być obecny w naszych umysłach i w naszych sercach. Tu w Wieluniu sąsiedztwo polsko-niemieckie zostało unicestwione z tak radykalną wolną niszczenia, z taką siłą, że pamięć o tym boli jeszcze dzisiaj – mówił Frank-Walter Steinmeier.

Podkreślił również, że Niemcy biorą na siebie „odpowiedzialność, którą nakłada na nas nasza historia”. Po czym wypowiedział kilka znamiennych zdań po polsku: – Chylę czoła przed ofiarami ataku na Wieluń. Chylę czoła  przed polskimi ofiarami niemieckiej tyranii. I proszę o przebaczenie.

Wystąpienie prezydenta RFN nagrodzono owacją na stojąco. W dalszej części uroczystości odmówiono międzyreligijną modlitwę oraz odczytano apel pamięci. Następnie prezydenci złożyli kwiaty przy obelisku upamiętniającym bombardowanie miasta obok reliktów kościoła farnego, który Niemcy zrównali z ziemią podczas II wojny światowej. Później, wspólnie z młodzieżą polską i niemiecką, przeszli po trasie niszczonych w trakcie bombardowania obiektów. Zapalili też znicze przy pomniku upamiętniającym zbombardowaną synagogę oraz złożyli kwiaty przy tablicy upamiętniającej ofiary zbombardowanego szpitala Wszystkich Świętych, na który spadły pierwsze bomby. Prezydenci Polski i Niemiec złożyli również wizytę w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, gdzie zwiedzili nową wystawę poświęconą zniszczeniu miasta i spotkali się z uczestnikami tragicznych wydarzeń z 1 września 1939 r.

Obchody 1 września w Wieluniu:

Po uroczystościach w Wieluniu prezydenci Polski i Niemiec pojadą na główne uroczystości w Warszawie, w których wezmą również udział głowy innych państw. Motywem przewodnim obchodów są słowa „pamięć i przestroga”. Zostały one również wyryte na dzwonie zamówionym przez kancelarię Andrzeja Dudy dla upamiętnienia 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Widnieje również na nim inskrypcja „1 IX 1939 Wieluń”. Dzwon zostanie podarowany Wieluniowi. Najpierw jednak zabrzmi podczas warszawskich uroczystości, a symbolicznie będą uderzać w niego światowi przywódcy, oddając w ten sposób hołd ofiarom II wojny światowej.

Bombardowanie Wielunia, 1 września 1939 r.: